จากคำโฆษณาที่ว่า เส้นเลือดขอดมองหาหลอดสีเขียว ยังไม่มีงานวิจัยในมนุษย์ว่าได้ผลเป็นที่ชัดเจน เพียงแต่จะช่วยบรรเทาอาการปวดบวมได้เท่านั้น จึงไม่ขอแนะนำให้ซื้อมาใช้ เมื่อเป็นเส้นเลือดขอดทางที่ดีพบแพทย์จะเป็นการดีที่สุดในการที่จะทำการรักษา
โรคเส้นเลือดขอด (Varicose Veins) เกิดจากความผิดปกติของหลอดเลือดดำ ซึ่งเป็นส่วนของลิ้น ที่ทำหน้าที่เปิดปิดส่งเลือดจากขาขึ้นไปสู่หลอดเลือดดำใหญ่ ความผิดปกตินี้เป็นตัวการที่ทำให้เลือด ไม่สามารถลำเลียงเข้าสู่หัวใจได้ทั้งหมด เกิดการย้อนกลับมา ค้างอยู่ในหลอดเลือด ทำให้มีลักษณะคดเคี้ยวจนผิดปกติ
สาเหตุของการเกิดเส้นเลือดขอดที่ขา มักจะมาจากการเสื่อมประสิทธิภาพของลิ้น (Valve) ที่มีในหลอดเลือดดำของขา ทำให้การไหลเวียนของเลือดดำเสียไป เกิดการคั่งของเลือดดำในหลอดเลือด ส่งผลให้หลอดเลือดดำยืด ขยายตัว ตัวโป่งพอง และขดไปมา
ปัจจัยที่ทำให้เกิดเส้นเลือดขอด
- น้ำหนักตัวในผู้ที่มีน้ำหนักมาก จะยิ่งมีโอกาสเป็นเส้นเลือดขอดที่ขา
- เพศเพศหญิงจะมีโอกาสเกิดโรคเส้นเลือดขอดได้สูงกว่าเพศชาย
- อายุยิ่งมีอายุเพิ่มมากขึ้น โอกาสที่จะเกิดโรคเส้นเลือดขอดยิ่งสูงขึ้นจากการเสื่อมประสิทธิภาพของลิ้นในหลอดเลือดดำ
- หญิงตั้งครรภ์
- พันธุกรรมพบโรคเส้นเลือดขอดได้สูงในคนที่มีประวัติคนในครอบครัวเป็นโรคนี้
- ขาดการออกกำลังกายจะส่งผลให้กล้ามเนื้อขาเสื่อมประสิทธิภาพ ซึ่งกล้ามเนื้อขาถือเป็นปัจจัยสำคัญในการช่วยพยุงหลอดเลือดดำขา ช่วยเพิ่มการไหลเวียนเลือดของขา
- อาชีพอาชีพที่ต้องยืนนาน ๆ หรือนั่งนาน ๆ ทั้งวัน เช่น อาชีพครู กระเป๋ารถเมล์ พนักงานต้อนรับบนเครื่องบิน พนักงานขายของตามห้างสรรพสินค้า
อาการของเส้นเลือดขอด
ส่วนใหญ่เส้นเลือดขอดมักไม่แสดงอาการให้เห็น ยกเว้นจากการสังเกตความผิดปกติ ได้แก่
- เมื่อยล้า ปวดกล้ามเนื้อ หนักขา
- ปวดเมื่อนั่งหรือยืนเป็นเวลานาน
- มีอาการบวม และร้อนขาส่วนล่าง
- มองเห็นเส้นเลือดคดเคี้ยวและนูนออกมา
- เส้นเลือดปรากฏสีม่วงเข้มหรือสีฟ้าบริเวณขา
- เลือดออกจากเส้นเลือดขอด
- ผิวหนังอักเสบหรือมีแผลพุพองบริเวณผิวหนังใกล้ข้อเท้า
รักษาเส้นเลือดขอด
วิธีการรักษาเส้นเลือดขอดจะขึ้นอยู่กับอาการและความรุนแรงที่เกิดขึ้น หากท่านจะมองหาหลอดสีเขียวเพื่อมารักษาเส้นเลือดขอด บอกได้เลยว่าเป็นแค่บรรเทาอาการปวดเมื่อยเท่านั้น ซึ่งท่านจะต้องเข้าพบแพทย์ผู้ชำนาญการเพื่อพิจารณาขั้นตอนในการรักษาตามความเหมาะสมของอาการ ซึ่งได้แก่
- การรักษาแบบประคับประคอง(Conservative Treatment) ในผู้ป่วยที่มีอาการไม่รุนแรง แนะนำให้ใช้ถุงน่องชนิดพิเศษสวมใส่เพื่อให้เลือดไหลกลับจากส่วนปลายขึ้นมาได้ดี
- การฉีดสารเคมีที่เส้นเลือดขอด(Sclerosing Therapy) ในผู้ป่วยที่มีเส้นเลือดขอดขนาดเล็ก แพทย์จะทำการฉีดสารเคมีโดยใช้เวลา 15 – 30 นาที ท่านไม่ต้องงดน้ำและอาหาร และไม่ต้องนอนโรงพยาบาล
- การใช้เลเซอร์ความร้อนหรือคลื่นวิทยุความถี่สูง(Radio Frequency) โดยใช้หลักการรักษาด้วยการใส่สายขนาดเล็กใส่เข้าไปในหลอดเลือดดำแล้วอาศัยพลังงานจากเลเซอร์หรือคลื่นวิทยุความถี่สูงที่ทำให้เส้นเลือดขอดฝ่อไป โดยต้องประเมินความพร้อมของร่างกายก่อนนัดมาทำ งดน้ำและอาหาร 6 – 8 ชั่วโมงก่อนทำ ใช้ระยะเวลาในห้องผ่าตัดเล็กประมาณ 30 – 45 นาที
หลังผ่าตัดจะพันขาด้วย Elastic Bandage จากนั้นแนะนำให้ใส่ถุงน่องชนิดพิเศษต่อ แผลผ่าตัดจะมีขนาดเล็กประมาณ 2 มิลลิเมตร หลังทำการรักษาแพทย์จะนัดติดตามอาการ 1 – 2 สัปดาห์
- การผ่าตัดในผู้ป่วยที่มีเส้นเลือดขอดขนาดใหญ่ ต้องประเมินความพร้อมของร่างกายก่อนนัดมาผ่าตัด งดน้ำและอาหาร 6 – 8 ชั่วโมงก่อนผ่าตัด ใช้เวลาในการผ่าตัดประมาณ 1 – 2 ชั่วโมง หลังผ่าตัดจะพันขาด้วย Elastic Bandage จากนั้นแนะนำให้ใส่ถุงน่องชนิดพิเศษต่อ และแพทย์จะนัดติดตามอาการ 1 – 2 สัปดาห์
โรคเส้นเลือดขอดเป็นโรคที่ใคร ๆ ก็ไม่อยากเป็น ดังนั้นเราควรหาวิธีป้องกันเพื่อไม่ให้เกิดโรค ดังนี้
การป้องกันเส้นเลือดขอดทำได้โดย
- ท่านจะต้องควบคุมน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ และมาตรฐาน
- ท่านต้องเลี่ยงพฤติกรรมการนั่งหรือยืนนาน ๆ ให้เปลี่ยนอิริยาบถบ่อย ๆ
- ควรออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ การเดินเป็นวิธีที่ง่ายที่สุดในการช่วยให้การไหลเวียนของเลือดบริเวณขาดีขึ้น
- บริหารข้อเท้าขณะนั่ง โดยเหยียดปลายเท้าและกระดกปลายเท้าสลับกันตามเข็มและทวนเข็มนาฬิกาเพื่อเพิ่มการไหลเวียนเลือด
บทสรุป
เส้นเลือดขอดมองหาหลอดสีเขียว เป็นเพียงโฆษณาชวนเชื่อเท่านั้น เนื่องจากยังไม่มีผลการวิจัยว่าครีมเหล่านี้สามารถรักษาเส้นเลือดขอดให้หายได้ ครีมจะเป็นตัวช่วยบรรเทาอาการปวดเมื่อยเท่านั้น ซึ่งหากท่านเป็นโรคเส้นเลือดขอดวิธีรักษาที่ดีที่สุดคือพบแพทย์เพื่อให้แพทย์ทำการวินิจฉัยและรักษาตามอาการ